Bij het napraten in de bar na de clubavond-partijen kwam online schaak een aantal keer ter sprake. Een aantal van ons blijken naar dezelfde mensen online te kijken of ze in ieder geval te kennen, maar niet iedereen is zo betrokken bij de online schaakwereld. Voor de leden die wel een kijkje willen nemen, maar niet weten waar ze moeten beginnen, wil ik kort een aantal mensen voorstellen waar ik persoonlijk graag naar kijk. Hopelijk vinden jullie ze ook interessant!
Dit is geen uitputtende lijst en ik hoor graag als je nog andere aanraders hebt. Over het algemeen is de meeste inhoud die ik kijk in het Engels en op Twitch (live) of YouTube (on-demand video’s), dus ik focus me hier vooral op deze websites.
Allereerst, als je de actuele en belangrijke toernooien wil volgen en live kijken, kan ik de YouTube- en Twitch-kanalen van chess.com en chess24 aanraden (https://www.youtube.com/@chess, https://www.youtube.com/@Chess24, https://www.twitch.tv/chess, https://www.twitch.tv/chess24). Deze kanalen streamen toernooien zoals de Candidates Tournaments in Toronto van enkele weken geleden, Norway Chess (en Norway Chess Women), maar ook toernooien met een ander speeltempo, zoals de Chess Champions Tour of de Bullet Chess Championship. Ze tonen de partijen en normaliter voorzien GM’s/IM’s ze van commentaar door de zetten te analyseren en uit te leggen.
Als je de voorkeur geeft aan commentaar in het Duits, zijn er ook Duitse versies van deze kanalen (https://www.youtube.com/@chesscomDE, https://www.youtube.com/@Chess24DE, https://www.twitch.tv/chesscomde, https://www.twitch.tv/chess24de). Nederlandse varianten kon ik helaas niet vinden. De livestreams gebeuren tegelijkertijd op YouTube en Twitch, dus je kan kiezen waar je het liefste naar kijkt.
Voor veel informatie over openingen en eindspelen kan ik GM Daniel Naroditsky aanraden (https://www.youtube.com/@DanielNaroditskyGM). Hij maakt veel video’s die de plannen achter verschillende openingen uitleggen, maar ook andere uitlegvideo’s. Bijvoorbeeld schaakpuzzels samen analyseren met iemand van een lager ratingniveau, om te kijken hoe hun aanpakken en gedachtegangen verschillen, waar je dan weer van kan leren.
Een andere videoserie die zowel vermakelijk als leerzaam is, is de Blitz Speedrun waar hij een nieuw account maakt op chess.com met een lage beginrating en dan de verschillende niveaus speelt terwijl zijn ELO stijgt. Tijdens elke partij legt hij dan uit waarom hij verschillende zetten doet, waar je op dit niveau voor moet uitkijken, en waarom de zetten van de tegenstander al dan niet goed zijn.
IM Eric Rosen (https://www.youtube.com/@eric-rosen) heeft een vergelijkbare serie waar hij de “ELO-ladder” opklimt en uitlegt waarom hij bepaalde openingen of zetten koos. Daarnaast heeft hij ook video’s over openingen en enkele waar hij zijn eigen wedstrijdpartijen analyseert en uitlegt wat de gedachtegang was bij een bepaalde zet en hoe hij (nog) beter had kunnen spelen.
De grootste schaak-youtuber is op dit moment IM Levy Rozman, ook bekend als GothamChess (https://www.youtube.com/@GothamChess). Hij is wat sensationeler dan de anderen, wat misschien niet iedereen aanspreekt, maar desondanks maakt hij veel informatieve video’s waar men veel van kan leren. Zijn video’s gaan onder andere over analyses van momenteel gaande partijen (zowel zijn eigen als ook die van anderen, zoals de Candidates Tournament), enkele video’s met openingstheorieën, zijn weg naar een GM worden, interviews met sommige van de huidige topspelers, maar ook meer vermaak-georiënteerde video’s zoals “Guess the ELO”.
In de laatstgenoemde serie sturen zijn kijkers partijen in die zij online gespeeld hebben, waarbij Levy ze vervolgens analyseert en raadt wat hun ELO is. Het is voornamelijk bedoeld als vertier, maar hij maakt ook veel goede opmerkingen en legt voor sommige zetten uit waarom ze niet goed zijn, wat ze hadden moeten zetten, en noemt wat goede principes zijn om te volgen als beginner. Dit is erg toegankelijk voor alle niveaus van spelers maar met name voor lagere of gemiddelde niveaus. Aangezien de partijen gespeeld worden door mensen zonder titel (en er dus zetten gespeeld worden die wij ook kunnen spelen) is het commentaar veel gerichter op ons speelniveau, en is wellicht leerzamer dan zetten van GM’s te bestuderen, waar wij sowieso nooit op zouden komen.
Er zijn ook een aantal vrouwen die content maken, zoals WFM Anna Cramling. Op haar YouTube-kanaal (https://www.youtube.com/@AnnaCramling) neemt ze voornamelijk haar eigen partijen door en analyseert deze, maar ze analyseert ook de partijen van haar moeder (GM Pia Cramling) wanneer zij een competitie gespeeld heeft en werkt daarnaast soms samen met andere schaak-contentmakers voor meer entertainende video’s (door ze bijvoorbeeld een opening te laten spelen die zij bedacht heeft). Op Twitch (https://www.twitch.tv/annacramling) streamt ze haar wedstrijden, vaak samen met GM Pia Cramling als commentator.
Als je iets zoekt dat meer op vermaak gericht is zijn er de Botez-zussen op YouTube (https://www.youtube.com/@BotezLive). Ze zijn twee zussen die met veel andere schaak-contentcreators samenwerken en verschillende uitdagingen aangaan, zoals GM’s in een simultaanpartij verslaan, tegen geblinddoekte GM’s spelen, volwassenen tegen kinderen, hand and brain, vierpersoons-schaak en veel andere dingen. Op hun Twitch-kanaal (https://www.twitch.tv/botezlive) streamen ze wedstrijden die ze spelen, voornamelijk gecommenteerd door ofwel GM Jon Ludvig Hammer en/of WGM Dina Belenkaya.
De laatste kijktip is de op dit moment grootste schaakstreamer GM Hikaru Nakamura. Hij streamt voornamelijk op Kick en maakt YouTube-video’s (https://www.youtube.com/@GMHikaru, https://kick.com/gmhikaru). Hij staat momenteel wereldwijd op de derde plaats qua ELO en focust dus op de partijen die hij momenteel speelt en analyseert ze. Hij maakt ook video’s over wat er momenteel gaande is in de schaakwereld en geeft zijn mening daarover. Je kunt hem live wedstrijden zien spelen, maar ook online competities zoals Titled Tuesday op chess.com.
Tot slot is Chessable (https://www.chessable.com) een handige website voor cursussen over tactiek, strategie, openingen, enz., veel daarvan gemaakt door bekende GM’s. Sommigen zijn gratis en anderen betaald. Ik heb ze nog niet persoonlijk uitgeprobeerd maar heb veel goeds gehoord van andere spelers. Als iemand ervaring ermee heeft of specifieke cursussen kan aanbevelen, hoor ik dat graag!
Voor degenen die minder ervaren zijn met YouTube en Twitch: als je informatie zoekt over bijvoorbeeld een bepaalde opening, is het waarschijnlijk het handigste om de zoekfunctie op YouTube te gebruiken en de opening samen met de kanaalnaam in te typen in plaats van door alle video’s op een kanaal te kijken. Als je wil volgen wanneer nieuwe video’s op een kanaal uitkomen, raad ik aan om een account aan te maken (of je bestaande Google-account te gebruiken) en op het kanaal te abonneren (gratis) zodat ze in je abonnementen-feed opduiken (of je kan op de bel drukken om meldingen/notificaties te ontvangen).
Voor Twitch kun je een account maken en iemand (gratis) volgen, dan krijg je ook meldingen van de app zodra dat kanaal een stream begint.
Hopelijk heb ik hiermee een goed overzicht gegeven over enkele leuke dingen die je op dit moment online kan vinden. Als je nog andere aanbevelingen hebt hoor ik die graag op een van de clubavonden!
